Ένα ατομικά σχεδιασμένο έργο, μια εφήμερη δράση επιτέλεσης στον δημόσιο χώρο∙ η παραγωγή μιας εικόνας με τη μέθοδο της εκτροπής/οικειοποίησης [detournement], τυπωμένη σε sticker-graffiti, κολλημένη σε πολυάριθμους σταθμούς του μετρό του Σικάγο.
Λέξεις & έννοιες κλειδιά: τακτική αντίστασης, χιουμοριστική διαμαρτυρία, αντεστραμμένη εικόνα, εκτροπή-οικειοποίηση, παραδείσια περιβάλλοντα, αστικός χώρος, κιτς, σημάδι που μένει
“Γιατί να κάνετε διακοπές στην Καραϊβική ή στη Μεσόγειο; Στο Σικάγο μπορείτε να κάνετε διακοπές μέσα στο αστικό περιβάλλον της πόλης, και τόσο φθηνά όσο ένα εισιτήριο του μετρό του Σικάγο PLUS δωρεάν μαύρισμα.”
Η δράση “Διακοπές στο Σικάγο” είναι ένα “hit and run project”, μια εφήμερη δράση, μια τακτική αντίστασης στη καθημερινότητα μέσα στην ίδια την ζωή της καθημερινότητας μιας μεγαλούπολης. Το έργο, όπως εξελείσεται χρονικά, γίνεται μια χιουμοριστική διαμαρτυρία, το λιγότερο που μπόρεσα να κάνω ως άτομο για να αντιμετωπίσω δραστικά με το λόγο μου την αντίξοη συμπεριφορά της πολιτείας προς τους πολίτες της. Την ίδια στιγμή το έργο γίνεται μια αντεστραμμένη εικόνα: παρμένη από παραδείσια, τεχνητά, και φανταστικά περιβάλλοντα (virtual), έχει πραγματωθεί και αποδωθεί σε έναν υπαρκτό, λειτουργικό, αστικό χώρο (real). Ο σχεδιασμός της εικόνας, τόσο κατά τη δειάρκεια της δράσης, όσο και σαν αποτέλεσμα, προέρχεται από την διάθεση μου να ειρωνευτώ μιμούμενη το στυλ κιτς τουριστικών διαφημίσεων καλοκαιρινής μόδας, που συναντά κανείς σε σταθμούς και στάσεις λεωφορείων. Αυτές οι διαφημίσεις αποτελούν από μόνες τους, κατά την γνώμη μου, ένα ατόπημα σε σχέση με τον χώρο παρουσίασης τους.
Ο ηλεκτρικός του Σικάγο, το λεγόμενο “L” (elevated train), έχει το πιο παράδοξο σύστημα θέρμανσης που έχω συναντήσει. Όπως βλέπει κανείς στην εικόνα, σε όλους τους υπαίθριους σταθμούς του ηλεκτρικού, υπάρχει ένα κιόσκι που χωράει κάτι ίσα με 10 ανθρώπους, ενώ οι υπόλοιποι επιβάτες απολαμβάνουν την “δροσιά” της πλατφόρμας. Εκεί μέσα υπάρχει μια πολύ ενδιαφέρουσα εγκατάσταση θέρμανσης, που στην πραγματικότητα είναι ειδικές λάμπες που στέλνουν θερμότητα από την σκεπή. Ο λειτουργικός τους διακόπτης (που λειτουργεί μετά από επιλογή) φέρει την επιγραφή “Σε λειτουργία από 1η Νοέμβρη έως 31η Μάρτη” (αναρωτιέται κανείς πως θα θερμαίνονται οι επιβάτες τον υπόποιπο παγερό χειμώνα του Σικάγο). Κάνοντας αστεία σχόλια με φίλους για προσφορά τσάμπα Solarium από τις αρχές της πόλης, και όντας “χειμερινός τουρίστας στο Σικάγο”, άλλαξα το όλο νόημα αυτής της λειτουργίας φτιάχνοντας το Logo Vacation in Chicago with Free Tanning. Μετά, αποφάσισα ότι έπρεπε να εμφανιστώ επί τόπου, με την πιο καλοκαιρινή μου ένδυση όπως γίνεται στις διαφημίσεις, και να “απολαύσω” την προσφορά του CTA [City Transportation Authority]. Η δράση ήταν προγραμματισμένη να διαρκέσει χρονικά όσο και η αναμονή για το επόμενο τρένο. Οι υπόλοιποι επιβάτες απέφυγαν να μοιραστούν το χώρο μαζί μας. Η αστυνομία ήρθε όταν η δράση είχε τελειώσει.
Η καταγραφή της δράσης πήρε τη μορφή sticker-graffiti που κολλήθηκε σε πολυάριθμους σταθμούς μέσα στην πόλη και έμεινε πίσω σαν σημάδι στο σημείο των ανακοινώσεων για τους πελάτες του CTA.
Η ιδέα για τη δράση γεννήθηκε όταν αντιλήφθηκα τον τρόπο που ο οργανισμός αστικών μεταφορών του Σικάγο (CΤΑ) άρχισε να κάνει περικοπές στον προϋπολογισμό του (Νοέμβρης 2004). Πολλοί σταθμοί σε περιθωριακές, ή, “μαύρες” περιοχές της πόλης κλείνουν τις βραδινές ώρες, αποκλείοντας έτσι κομμάτια του πληθυσμού στις συνοικίες τους για ευνόητους λόγους, ενισχύοντας την επικινδυνότητα αυτών των περιοχών. Οι δύο βασικές γραμμές του ηλεκτρικού που λειτουργούν όλη τη νύχτα θα σταματούν τα μεσάνυχτα. Το εισιτήριο ακριβαίνει, και φυσικά οι επιβάτες θα συνεχίσουν να παγώνουν στους υπαίθριους σταθμούς. Ως επιβάτης λεωφορείου θα ακούσεις από τα μεγάφωνα ανακοινώσεων τον οργανισμό να κάνει έκκληση για υποστήριξη, μέσω συχνότερης χρήσης των αστικών συγκοινωνιών.
Το εμφανές παράδοξο της αμερικάνικης πραγματικότητας με τα έντονα contrasts: οι κοινωνικές παροχές μειώνονται, ενώ το Downtown είναι πάντα γυαλιστερό, έτοιμο να δεχτεί τον, ως επί το πλείστον, εγχώριο τουρισμό και τους επιχειρηματίες, και ο πολύ αγαπητός από κάποιους, και απόλυτα μισητός από κάποιους άλλους, ιδιόρρυθμος δήμαρχος Daley μέσα σε άλλα, στολίζει συχνά και τακτικά τα παρτέρια των “Γαλλικών” κήπων, για να διατηρήσει την αίγλη της πόλης του.
Για την πραγματοποίηση της δράσης-performance βοήθησαν: Rebecca Ratzlaff (performance), Ryan Lieu (camera).
March 1, 2005