Η Κίνηση (μπροστά στα Μάτια) της απόλυτης Στάσης – City in pieces [Πόλη σε κομμάτια]
Παρουσίαση με μουσικές επιλογές που έγινε στο Οχτώ-Εργαστήριο κριτικής για την τέχνη και την πολιτική [Eight–critical institute for art and politics], μέσα στο πλαίσιο του έργου «Η κίνηση (μπροστά στα μάτια) της απόλυτης στάσης», που έγινε στην έκθεση Πόλη σε Κομμάτια, στις 22 Σεπτεμβρίου 2020.
Λέξεις & όροι κλειδιά: μουσική, πολιτική, αισθητική, κινήματα, 80s & 90s, δυτικά, γειτονιά, περιπλάνηση, αλητεία, ξενόφερτο, ποπ, ροκ, πανκ, νέο κύμα, death wave, αθωότητα, μεγάλες προσδοκίες, διαχείριση μνήμης
Μέσα στο πλαίσιο της αποσπασματικής, εικαστικής, πολιτισμικής έρευνας «Η κίνηση (μπροστά στα μάτια) της απόλυτης στάσης», που παρουσιάζω στην έκθεση Πόλη σε Κομμάτια, κάνω μια προσπάθεια διαχείρισης μνήμης, ξεκινώ μια αναζήτηση. Προσπαθώ να φέρω στην επιφάνεια όλα εκείνα που χαρακτηρίζουν συναισθηματικά όχι μόνο εμένα, αλλά ίσως και μιαν ολόκληρη γενιά. Μέσα από μια αυτοβιογραφική ματιά, πάω πίσω στην παιδική μου και εφηβική ηλικία, καθώς και στην πρώτη μου νεότητα. Πολύ μεγάλο ρόλο σε όλη ετούτη την έρευνα παίζει μια φυσική τάση για περιπλάνηση, για «υγιή αλητεία» που έλεγε κάποιος φίλος. Αυτή η κατάσταση είναι κάτι σαν ένα παιχνίδι οριοθέτησης, αναγνώρισης της περιοχής στην οποία κινείται κάποιος στον χώρο της πόλης. Ως έφηβοι (και όχι μόνο) οι άνθρωποι επικοινωνούμε και συναθροιζόμαστε μέσω διαφόρων κοινών ασχολιών (νομίμων αλλά και παραβατικών), μια από τις πιο δημοφιλείς: η μουσική! Σ’ εκείνη την εποχή την οποία εξετάζω –όχι ότι δεν είναι τώρα αλλά με άλλον τρόπο: αυτόν της πληροφορίας- ίσως πιο πολύ από ποτέ άλλοτε στην πλειοψηφία της η μουσική έπαιζε τεράστιο ρόλο κοινωνικής δικτύωσης και συνοχής, ήταν έναν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας, όχι μόνο στο επίπεδο της ακρόασης αλλά και στο επίπεδο της ενεργής δράσης. Φυσικά δεν ήταν ακόμη διαδεδομένη η απομόνωση στον ιδιωτικό χώρο. Υπήρχε πολύ ραδιόφωνο, τηλεόραση με δύο μόνο κρατικά κανάλια, δεν υπήρχε το διαδίκτυο, κτλ. Δεκάδες μουσικά σχήματα με τοπική ή και πανελλήνια, και σε περιπτώσεις ακόμη και διεθνή μουσική παρουσία, εκατοντάδες νέοι μουσικοί. Στην μνήμη μου έχει μείνει με την αρχή της μεταπολίτευσης πρώτα οι πιτσιρικάδες που έπαιζαν στα πάρκα με κιθάρες και τους μάζευε η αστυνομία για αλητεία (μην ξεχνάμε ότι η μουσική συνδεόταν άμεσα με την χρήση ουσιών), αλλά και συμμαθητές μου με ακουστικές κιθάρες να παίζουν στο σχολείο και στις εκδρομές νέο κύμα ή και ροκ μουσική της εποχής. Αργότερα, φίλοι και γνωστοί με κιθάρες και μπάσα στη πλάτη να πηγαινοέρχονται στις γειτονιές, είτε σε αυτοσχέδια στούντιο, είτε σε οργανωμένα. Τις ουσίες τις αντικατέστησε η στρατευμένη πολιτικοποίηση, ειδικά στην εποχή που νεολαίοι μπορεί είχαν φάει την «παραμύθα», μεταφορικά και κυριολεκτικά, τις ψυχότροπες ουσίες δηλαδή (χίπις, Woodstock, «καλά» και «κακά» ναρκωτικά). Στην προσπάθεια μου να κάνω μια γενεαλογία της μουσικής σκηνής των δυτικών προαστίων λοιπόν, και όχι μόνο, παρουσιάζω εδώ κάποια από τα εγγενή μουσικά σχήματα κάποια από τα οποία αναδείχθηκαν με τα χρόνια ως πιο πρωτοποριακά. Κάποια άλλα από την άλλη κράτησαν και κρατούν την ριζοσπαστική και τοπική τους φύση χωρίς ιδιαίτερη φήμη. Ίσως με μια επίδειξη δύναμης, μαγκιάς, άσκησης γοητείας.
Εδώ λοιπόν θα επιχειρήσω να παρουσιάσω δείγματα της μουσικής σκηνής αυτών των συγκροτημάτων (κυρίως των 80ς και 90ς αλλά και κάποιων μετέπειτα) με γενέτειρα την συνοικιακή περιοχή του Περιστερίου, και κατ’ επέκταση τα Δυτικά προάστια που αυτή γειτονεύει (Χαϊδάρι, Κηπούπολη, Ίλιον, Πετρούπολη, Αγ. Ανάργυροι, Λιόσια, Αιγάλεω, κ.ο.κ.). Η μουσική αυτή σκηνή σχετίζεται άμεσα με εγχώρια κοινωνικοπολιτικά μορφώματα, μουσικο-πολιτικές αλλά και μόνο μουσικές υποκουλτούρες της εποχής, καθώς έχει εμφανείς επιρροές από τη Βρετανική και Αμερικάνικη ανεξάρτητη ή εναλλακτική σκηνή του hard rock, punk, του dark & new wave της Death culture, και όλων των παράγωγών τους. Συχνά, ειδικά όσο παλαιότερα αναφερόμαστε βρίσκουμε τις επιρροές τους και στη mainstream σκηνή της rock και της pop. Η σημασία αυτής της παρουσίασης έγκειται στο γεγονός ότι τα νεολαιίστικα κινήματα από πάντα χρησιμοποιούσαν την μουσική ως μέσω έκφρασης και επικοινωνίας. Στα παραδείγματα που θα παρουσιάσω ίσως δούμε τρεις τάσεις: μία είναι αυτή που λειτουργεί μέσα από μια καθαρή πολιτική θέση και χρησιμοποιεί την μουσική ως αισθητικό μανδύα, μια άλλη είναι εκείνη που ξεκινά από μια πιο «αλήτικη» τάση, για ελευθερία μέσα στην πόλη και εύρεση τρόπων διεξόδου σε ένα απέλπιδα αύριο, και μια αισθητικοποιημένη, ποιητική, ρομαντική θα έλεγε κάποιος τάση, ίσως σε μια λανθάνουσα πολιτική κατάσταση. Σε όλες τις εμφανείς αλλά και μη τάσεις τα υποκείμενα καλούνται ή να «γοητεύσουν» με τον δικό τους τρόπο το «κοινό» τους, ή να συγκινήσουν με τις «άγριες» μουσικές τους, τους συναγωνιστές τους ώστε να δώσουν μια μάχη. Εδώ επιλέγω κομμάτια από την αρχικές συνθέσεις των μουσικών αυτών σχημάτων όπου οι δημιουργεί εκφράζονται με μια χαρακτηριστική αθωότητα. Μια αθωότητα την οποία προσπαθώ εντέλει να αναδείξω μέσα από αυτήν την σύντομη παρουσίαση, πριν ο καπιταλιστικός τρόπος ζωής απορροφήσει και ενοχοποιήσει τις μεγάλες τους προσδοκίες.
(Κάποια) Συγκροτήματα & Επιλογές: Στέρεο Νόβα-Προάστια-Νέα Ζωή 705, Διάφανα Κρίνα-Θάνος Ανεστόπουλος-Χάρισμά σας το συναίσθημα του τρόμου, Λευκή Συμφωνία-Κοιτάζοντας (Γυρίζοντας) Πίσω, Ωχρά Σπειροχαίτη-Με Λες Επίθεση, Όρεξη για Τίποτα – Γνήσιος Ελληνας Του 2000, Metropolitan Indians-Αρνούμαι, Burn the Sun, Κίτρινα Ποδήλατα, Αρχή του Τέλους, Ούστ, Όχεντρα-Μη-Δεν, Yell-o-Yell(?)-Alice (In Sufferland).
Σεπτέμβριος 22, 2019