Ατομικά σχεδιασμένο, τοπικά προσδιορισμένο έργο, εφήμερη παρέμβαση στον δημόσιο χώρο. Πρόκειται για ένα εικαστικό, ερευνητικό έργο, με επιτελεστικές, παραστατικές δράσεις σε χώρους εργασίας in situ, και την παραγωγή εικαστικού φωτογραφικού υλικού, ενός βιβλίου, μιας εικαστικής δικτυακής ιστοσελίδας [http://annatsouloufi-lagiou.com/theoutsiderinandoutofcontext] και έκθεση διαφημιστικών αφισών του έργου. Η ανάρτηση των αφισών σε ειδικές κολώνες για ανακοινώσεις πολιτιστικών γεγονότων σε δημόσιους χώρους στην Βαϊμάρη (Lietfaßsäulle), αποτέλεσε μέρος του έργου. Μέγεθος κάθε αφίσας: 120 εκατοστά X 35 εκατοστά διάρκεια έκθεσης αφισών: Απρίλιος-Αύγουστος 2005. Η τελική παρουσίαση του όλου πρότζεκτ έγινε στο Κέντρο Τουριστικής Πληροφόρησης της Βαϊμάρης στην Γερμανία. Το έργο πραγματοποιήθηκε ως πτυχιακή εργασία για το μεταπτυχιακό πρόγραμμα Μάστερ Καλών Τεχνών-Tέχνη στον Δημόσιο Χώρο & Νέες Καλλιτεχνικές Στρατηγικές – Τμήμα Εικαστικών Τεχνών, Σχεδιασμού και Μορφοποίησης του Mπάουχάους της Βαϊμάρης [Master of Art & Design – Art in Public Space and New Artistic Strategies – Gestaltung Faculty of the Bauhaus University in Weimar].
Ειδικές ευχαριστίες στον Νίκο Αρβανίτη & στην Ναόμι-Τερέζα Σάλμον για όλη την βοήθεια την υποστήριξη τους στο έργο.
Λέξεις και όροι κλειδιά: δια-κωδικοποίηση, μεταφορές, απασχόληση, Κοινότητα, ταυτότητα, εμφάνιση, παρουσία
Ζώντας στη Βαϊμάρη (Γερμανία) για κάποια χρόνια, ένα μέρος με πολύ υψηλή διαδραστικότητα μεταξύ του τοπικού και των μετακινούμενων πληθυσμών (τουριστών, αλλοδαπών φοιτητών, προσφύγων που αναζητούν άσυλο, και άλλους), ήταν μια πολύ ενδιαφέρουσα εμπειρία. Αποφάσισα να κάνω μια έρευνα, τοποθετώντας τον εαυτό μου σ’ αυτό το περιβάλλον σαν καλλιτέχνη, όχι μόνο αισθητικά αλλά και πολιτικά, σε συνδυασμό με την έρευνά μου για προσδιορισμούς της καλλιτεχνικής ταυτότητας, στο πώς αυτή εκφράζεται στο σήμερα κατά τη διάρκεια σημαντικών παγκόσμιων πολιτικών αλλαγών του παγκόσμιου χάρτη (Παγκοσμιοποίηση, Ευρωπαϊκή Ένωση, μετα-νεωτερικότητα, κτλ.). Ένα από τα βασικά προβλήματα που διερωτώμαι σ’ αυτό το έργο είναι το πώς να εφαρμόσω αφηρημένες ιδέες μέσα σ’ ένα περιβάλλον ενός φυσικού χώρου, και ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος του να δημιουργήσω δημόσιο χώρο. Δίνοντας έμφαση στις αντιξοότητες των διαφόρων εμπειριών που δημιουργούνται κατά τη διάρκεια της ζωής ενός ανθρώπου που διαμένει εφήμερα σε διάφορα μέρη (καλλιτέχνης-ερευνητής-ταξιδιώτης), και εστιάζοντας στις συνθήκες της παραγωγής τέχνης στις σύγχρονες κοινωνίες υπό συνθήκες παγκοσμιοποίησης, ξεκίνησα να πραγματοποιώ ένα έργο παίρνοντας διάφορες θέσεις υπαλλήλων, και να γίνομαι ένας πολίτης χαμαιλέοντας. Τοποθετώντας τον εαυτό μου μ’ αυτόν τον τρόπο, αντάλλαξα τις θέσεις της επιτελεστικής δράσης του καλλιτέχνη με αυτή της κοινής συμπεριφοράς ενός πραγματικού πολίτη, εισχωρώντας έτσι στη καθημερινότητα της πόλης. Από την άλλη μεριά έδρασα μαζί με το εργατικό δυναμικό τους επισκέπτες και πελάτες κάθε εργατικού κέντρου. Αντιλαμβάνομαι τα μέρη που εργάστηκα ή σαν εισόδους στην πόλη, ή σαν μέρη όπου συμβαίνει μια έντονη διά-δραση μεταξύ της εντόπιας κοινωνίας και του ξένου στοιχείου. Χρησιμοποιώντας αυτό το σχήμα, αυτή τη “μηχανή” για να μεταποιήσω πρακτικά τον εργασιακό μου χαρακτήρα αφ’ ενός, την “εμφάνισή” μου σύμφωνα με το μοτίβο κάθε εργασιακού περιβάλλοντος είχα σαν βασικό σκοπό να:
-Εισαχθώ στην τοπική κοινότητα και να κερδίσω την εμπιστοσύνη των ανθρώπων της.
-Ασκηθώ κατά της αποξένωσης του καλλιτέχνη από τον πραγματικό κόσμο.
-Δράσω κατά της αποξένωσης του κοινού από τον καλλιτέχνη.
-Αποκτήσω μια άμεση αυθεντική εμπειρία του πώς δουλεύει κάθε ειδικό λειτουργικό κέντρο της πόλης.
-Δουλέψω στο πώς το κοινό αντιλαμβάνεται την καλλιτεχνική εργασία πέραν του προστατευμένου και θεσμοθετημένου χώρου του Μουσείου και της Γκαλερί.
-Υποδείξω ότι οι σύγχρονοι καλλιτέχνες μετατρέπονται σε υπαλλήλους πολιτισμικών ιδρυμάτων, χάνοντας την πρωτογενή τους ιδιότητα της δημιουργικότητας.
-Δημιουργήσω την δική μου πορεία μέσα στη πόλη σαν μια τακτική πολιτισμικής αντίστασης.
Πρακτικά, έκανα αίτηση για πρόσληψη εκπαιδευόμενου εργατικού δυναμικού σε κάμποσες δημόσιες υπηρεσίες και επιχειρήσεις για δύο-τρεις μέρες δουλειάς. Μεταπήδησα για σύντομο χρονικό διάστημα σε διάφορες περσόνες κοινών ανθρώπων/υπαλλήλων. Χρησιμοποίησα την κατάλληλη ενδυμασία που μου χορηγήθηκε από την ίδια την υπηρεσία. Είχα έναν βοηθό που κατέγραψε φωτογραφικά τις δράσεις. Ειδικότερα, μέσα στα πλαίσια της εφήμερης εργασίας έλαβα σύντομη εκπαίδεύση σαν 1. Κοινωνικός λειτουργός στο κέντρο ασύλου της Βαϊμάρης, 2. Υπάλληλος στο τουριστικό κέντρο της πόλης, 3. Υπάλληλος στον σιδηροδρομικό σταθμό, 4. Υπάλληλος στο ταχυδρομικό κέντρο, 5. Μαγείρισσα και σερβιτόρα στο φοιτητικό εστιατόριο του πανεπιστημίου, 6. Πωλήτρια στην ανοιχτή αγορά, 7. Βοηθός του διευθυντή του κέντρου κατά των ακροδεξιών, και τελικά, για να ανταλλάξω υπηρεσίες με τον φωτογράφο μου, 8. Σαν βοηθός του σ’ ένα γάμο.
Το αποτέλεσμα όλης αυτής της διεργασίας μορφοποιήθηκε σ’ ένα πολιτισμικό-πολιτικό μήνυμα χρησιμοποιώντας το μέσο της διαφήμισης σε αφίσα, και ακόμη σε μία δικτυακή ιστοσελίδα στη διεύθυνση www.artanna.net. Οι αφίσες σχεδιάστηκαν ώστε να παρουσιάζουν στιγμές από την διαδικασία του έργου και είναι εικόνες που διαδραματίζουν το άτομό μου σαν τη κύρια πρωταγωνιστική φιγούρα σε κάθε μέρος δια-δράσης, σχεδιασμένες σε συνδυασμό με την γερμανική φράση: “Wessen Stadt ist Dass? ” που σημαίνει “Ποιανού είναι αυτή η πόλη;” Αυτό το καλλιτεχνικό παράγωγο κολλήθηκε σε κολώνες στον δημόσιο χώρο της πόλης και ελπίζω να λειτούργησε σαν υλικό για δημιουργία διαλόγου ανάμεσα στους πολίτες-θεατές του ευρύτερου κοινού της πόλης, όσον αφορά όχι στη πολύ-πολιτισμικότητα της πόλης τους αλλά στο δια-πολιτισμικό της χαρακτήρα.
July 15, 2005