ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ, ΑΠΡΟΣΜΕΝΕΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ – H ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΜΟΥ ΣΤΗΝ ΒΕΝΕΤΙΑ | 2007

About This Project

Πρόκειται ένα ατομικό έργο καλλιτεχνικού βίντεο διάρκειας 45’ περίπου, για μία συρραφή φωτογραφικών και βιντεοσκοπημένων καταγραφών από την τρίμηνή μου διαμονή στην Βενετία, μέσα από το εργαστηριακό πρόγραμμα Ραντάρ [Radar connecting Europe-Creative Human Lab in European Cities (2002-2004)]. Παρουσιάστηκε στην ομαδική έκθεση Πλησίον & απέναντι που επιμελήθηκαν οι Παναγιώτα Τζαμουράνη και ο Γιάννης Κουφόπουλος, στον εναλλακτικό χώρο «Π» στο γκάζι, καθώς και σ’ ένα παλιό σπίτι στο Γαλάτσι στην οδό Αλαμάνας 10 στην Αθήνα, με θέμα την γειτονιά. Μάιος-Ιούνιος’07

Λέξεις & όροι κλειδιά: γειτονιά, ξενόφερτος, ένοικος, περιπλάνηση, εφήμερη κατοίκηση

Κατά την εφήμερή μου κατοίκηση στην Βενετία έκανα διάφορες καταγραφές. Βιντεοσκόπησα και φωτογράφησα εντατικά τις καθημερινές μου διαδρομές και περιπλανήσεις μέσα στον λαβύρινθο της πόλης στην Laguna, στα περάσματά της. Κατέγραψα στιγμές καθημερινότητας, όμορφες και αυθόρμητες στιγμές των ανθρώπων της πόλης, γιορτές και συναθροίσεις κατοίκων, τουριστών εργαζομένων, και ταξιδιωτών. Αυτή την εμπειρία ζωής στις γειτονιές της Βενετίας την απόδωσα κόβοντας και ράβοντας ξανά μαζί τις εικόνες που μου εντυπώθηκαν στην συναισθηματική μου νοημοσύνη και μνήμη.

Βενετία: η πόλη της αισθησιακής  ατμόσφαιρας και του μυστηρίου, η κινούμενη πόλη, η πόλη των πνευμάτων, η πόλη μουσείο. Περπατώντας στον λαβύρινθό της ανακαλύπτω πόσο εύκολα χάνεται κάποιος μέσα της. Μετά από λίγο καιρό διαμονής και συχνές πορείες που επαναλαμβάνω, πορείες οι οποίες πολλές φορές καταλήγουν σε αδιέξοδα, γύρω απ’ τα κανάλια της, μαθαίνω τον τρόπο να κινούμαι. Σιγά-σιγά ανακαλύπτω την κουλτούρα της, πόσο κοντά είναι στην κουλτούρα της προσωπικής μου πατρίδας, της Ζακύνθου, ένα από τα νησιά-Ενετικές αποικίες του Ιονίου Πελάγους. Οι Βενετοί έδωσαν μεγάλο μέρος του πολιτισμού τους σε αυτά τα νησιά λόγω κατάκτησης, και πάντα όταν ακούω Βενετούς να μιλούν, την χροιά της εκφοράς του λόγου τους, της ρυθμικότητα της γλώσσας, νοιώθω εκείνην την οικειότητα όπως στην οικογένεια. Είμαστε Μεσόγειοι και η νοημοσύνη μας έχει μεγάλη σχέση με το υγρό στοιχείο, που τροφοδοτεί με έντονο συγκινησιακό περιεχόμενο το σύστημά μας. Οι Βενετοί , από την άλλη, είναι ένα ιδιαίτερο είδος, τόσο Μεσόγειου, Ιταλού, αλλά και γενικά ανθρώπου. Είναι χαρούμενοι, καλόκαρδοι, κι ευγενείς με τους ξενόφερτους, κάτι που δεν το περιμένεις, μια και τους κάνουμε την καθημερινή τους ζωή πιο δύσκολη απ’ ότι είναι ήδη, έως και ανυπόφορη με την τουριστική μανία μας. Αυτή η καθημερινότητα στην Βενετία, κινείται αργά με πολλαπλά εμπόδια. Από τον τρόπο που πρέπει κάποιος να πετάξει τα σκουπίδια του, μέχρι την κυκλοφορία και τον συνωστισμό στις γέφυρες και στα βαπορέτα, ειδικά σε εποχές υψηλής επισκεψιμότητας. Εκείνο, το οποίο με συντόνισε ώστε να αισθανθώ την ροή της κυκλοφορίας στην πόλη, ήταν οι συνεχείς ρότες με τα βαπορέτα και η παρατήρηση του κόσμου γύρω μου. Εκεί καταλαβαίνει νομίζω κάποιος ότι, εκτός φυσικά από τα Campo [οι πλατείες της Βενετίας], που είναι τα living room της κάθε γειτονιάς, όλα τα σημεία συγκέντρωσης των μικρών ανθρώπινων πληθών εκεί σε κάνουν να νοιώθεις μέρος μιας μεγάλης οικογένειας. Περπατώντας διασχίζοντας την πόλη διαμέσου των στενών, «τσι ρούγες», θα λέγαμε στα επτανησιακά, διασχίζοντας τις πλατείες αργά το βράδυ, νοιώθει κάποιος ότι η πόλη, τα κτήριά της, οι εκκλησίες της τον παρακολουθούν, τον παρατηρούν, είναι ζωντανά. Τόσο δυνατή είναι η αύρα τους! Αν και δεν είναι το μοναδικό παράδειγμα πόλης χτισμένη πάνω στο νερό, σκέφτομαι ότι ετούτο είναι λοιπόν το πιο σημαντικό στοιχείο που επηρεάζει αυτήν την αίσθηση: ο τρόπος δόμησης αυτής της πόλης, η κατασκευή της πάνω σ’ ένα βαλτοτόπι, χτισμένη, κατασκευασμένη ολωσδιόλου με μιαν ιδιαίτερη ανθρώπινη τεχνική εφευρετικότητα. Ως εκ τούτου, μερικές φορές αισθάνομαι ότι περπατάω πάνω σε μιαν τεράστια, αχανή προβλήτα με σπίτια, και όταν πλέω με τα βαπορέτα μέσα στην λαγκούνα, νοιώθω το νερό να πλημυρίζει το κεφάλι μου. Η πόλη έχει την δική της νοημοσύνη και αποτελεί έναν αυτόνομο οργανισμό. Όπως την επηρεάζουμε εμείς έτσι κι αυτή με την σειρά της. Ετούτες είναι οι όψεις της πόλης που μας κάνουν να την θαυμάζουμε , να νοιώθουμε δέος για αυτήν και την αισθητική της αρτιότητα, την ομορφιά της. Παρόλαυτά, η Βενετία είναι μια πόλη που πεθαίνει, μια πόλη που ανήκει σε μιαν άλλη εποχή και σιγά-σιγά καταρρέει. Εκείνο που θα στο δώσει να το καταλάβεις αυτό είναι ν’ αρχίσεις να βγαίνεις από τον ρόλο του τουρίστα, να μην ψάχνεις με την πρώτη ματιά να βρεις όλα τα «αξιοθέατα» και τις απολαύσεις, να βγεις από την διαδικασία αναζήτησης της «επιφανειακής και θεσμοθετημένης» ιστορίας. Όταν κάποιος, λοιπόν, αρχίσει να μαθαίνει είτε την παλιότερη είτε και την πιο σύγχρονη ιστορία της Βενετίας, σίγουρα επιβεβαιώνει ότι αυτή η πόλη έχει χτιστεί με αίμα. Εκτός από τον πολύ σημαντικό ρόλο που έπαιξε κατά την διάρκεια των σταυροφοριών, και έτσι απέκτησε τα τρόπαια-σύμβολα που πάνω σε αυτά χτίστηκε και η φήμη της, όλα απαλλοτριωμένα από άλλους πολιτισμούς, μετά από σφαγές και λεηλασίες. Βλέπει κάποιος το λιμάνι της Margera και την βιομηχανική ζώνη και αναλογίζεται πόσοι άνθρωποι έχουν θυσιαστεί για την πρόοδο και την εξέλιξη αυτού του τόπου. Από την άλλη, πηγαίνοντας προς το Mestre, καταλαβαίνει κάποιος ότι βγαίνει από τον παραμυθένιο κόσμο και μπαίνει στην πραγματικότητα