ΑΞΙΑ ΣΕΒΑΣΜΟΥ-14 ΑΠΟΧΡΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΙΔΟΙΩΝ Ή ΟΥΤΕ ΘΕΟΣ ΟΥΤΕ ΑΦΕΝΤΗΣ ΟΥΤΕ ΣΥΖΥΓΟΣ | ΣΥΝΟΙΚΙΣΜΟΣ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ [#6], ΧΑΛΑΝΔΡΙ – ΑΘΗΝΑ 2025

About This Project

ΑΝΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥΦΗ ΛΑΓΙΟΥ – Τίτλος έργου: “Άξια Σεβασμού-Οι 14 Αποχρώσεις των Αιδοίων, ή, Ούτε θεός, ούτε αφέντης, ούτε σύζυγος” 2025. Υλικά: διάφορα readymades: γραβάτες, νεροχύτης, βρύση, διάφορα κουζινικά, χώμα. Διαστάσεις μεταβλητές (περίπου 0,80μΧ0,40μ & 0,80μΧ0,80μΧ0,60μ).

Μετά από αρκετές απώλειες, κυρίως ανθρώπινων ζωών, αλλά, μάλλον περισσότερο, κοινωνικών και ανθρώπινων αξιών, ζούμε μαζί με τα «ερείπια των κατεδαφίσεων παντός τύπου». Πρόκειται για μια γλυπτική εγκατάσταση σε δύο μέρη. Το πρώτο βρίσκεται στον κυρίως εκθεσιακό χώρο. Το δεύτερο βρίσκεται στον δημόσιο χώρο, στο μικρό χώρο πρασίνου στη συμβολή των οδών Ποταμού Καλαμά και Φώσκολου.

Στο πρώτο μέρος παρουσιάζω μια συλλογή γραβατών, δεμένες και σχηματισμένες με ένα μάλλον παράδοξο τρόπο, σχηματίζοντας το γυναικείο ανθρώπινο φύλλο το Αιδοίο. Μέσα από μιαν απορία για την έμφυλη διαφορά, ερεύνησα την ετυμολογία της λέξης. Ανακάλυψα εν τέλει, ότι η λέξη «Αιδοίος» στην αρχαία ελληνική ήταν επίθετο και σημαίνει «ο άξιος του σεβασμού».¹ Καθώς τα θηλυκά γεννητικά όργανα – υπαίτια και υπεύθυνα για κάθε θηλαστική ζωή που βρίσκεται στον πλανήτη, ως είσοδος και έξοδος του είδους μας, για σένα και για μένα, για μας- έχουν προ πολλού χάσει την αξία του σεβασμού και θεωρούνται βρωμερά, ποταπά, δύσοσμα και γενικά άξια βιασμού και εμπορευματοποίησης και όχι βέβαια σεβασμού, εδώ προσπαθώ να αντιστρέψω την εικόνα της αξιοσέβαστης γραβάτας, σύμβολο της σύγχρονης πατριαρχίας, σύμβολο της καθώς πρέπει αρρενωπότητας στην σύγχρονη εποχή σε μιαν αμφίφυλη εικόνα. Σε δεύτερο επίπεδο, οι γραβάτες αυτές καθαυτές ως αντικείμενα χρήσης αναφέρουν και μαρτυρούν κοινωνικοχρονικές διαστρωματώσεις της σύγχρονης εποχής. Τα σχέδια, τα διάφορα στυλ και οι χρωματισμοί μιλούν για τις εκάστοτε κουλτούρες των επίσημων γεγονότων. Οι γραβάτες ανήκουν στην συλλογή του εκλιπόντος θείου Στέλιου Λ, πρόσωπο διάσημο μιας άλλης εποχής, της εποχής της μεταπολίτευσης.

Η δεύτερο μέρος της εγκατάστασης αποτελείται από παραχωμένα στο χώμα αντικείμενα της εστίας του σπιτιού, συλλεγμένα από τους προσωπικούς χώρους ανθρώπων που πέθαναν, ανθρώπων που έχασαν το σπίτι τους από την εισβολή των funds, και τελικά, ανθρώπων που η ζωή τους κατεδαφίστηκε με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, ξαφνικά και ίσως άδικα

Οι 14 αποχρώσεις των Αιδοίων μας αφυπνίζουν από το λήθαργο της ανθρώπινης υπεροψίας απέναντι στη φύση· υπερτονίζουν και υπερθεματίζουν την αλαζονική διαστροφή  του πολιτικού ζώου. Αναθεματίζουν τα στοιχεία εκείνα του πολιτισμού μας, που κατεδαφίζουν τις αξίες των κοινών.

Το νόημα και η ιστορία της λέξης: Αιδώς. Γιώργος Παπαζαχαρίου Ημερομηνία: 27/01/2023. Η φράση «Αιδώς Αργείοι» που σε απλά ελληνικά σημαίνει «Ντροπή (σας) Αργείοι» χρησιμοποιείται απαξιωτικά ως επίπληξη σε ομάδες ανθρώπων όταν λένε ή κάνουν πράγματα ντροπιαστικά. Σπανιότερα η φράση χρησιμοποιείται και ως ατομική επίπληξη. Τη φράση αυτή που την πρωτοσυναντάμε δύο φορές στην Ιλιάδα του Ομήρου αναφέρεται σε όλους τους Έλληνες και όχι μόνο στους καταγόμενους από το Άργος, καθώς «Αργείους» και «Δαναούς» αποκαλούσαν ολόκληρο το στράτευμα των Αχαιών. Ο πρώτος που την φώναξε είναι ο Στέντορας στην προσπάθειά του να παρακινήσει τους Έλληνες να δείξουν θάρρος στον αγώνα εναντίον των Τρώων, μετά την αποχώρηση του Αχιλλέα από τη μάχη. Με την ίδια φράση επέπληξε ο Αίαντας τους Αργείους όταν φοβισμένοι και καταπτοημένοι ανέχονταν τους Τρώες να απειλούν με κάψιμο τα πλοία τους. Λόγιος δανεισμός από την αρχαία ελληνική η αιδώς με προέλευση από το ρήμα αιδέομαι -ούμαι που σημαίνει σέβομαι, ντρέπομαι, συγχωρώ. Τι είναι όμως η αιδώς; Δεν έχει σχέση με ενοχές και τύψεις, είναι η ηθική συνείδηση, ο σεβασμός στους άγραφους νόμους, το φιλότιμο, ο αυτοσεβασμός. Δεν σχετίζεται με την ντροπή ή τον φόβο που νιώθει κάποιος, όταν γίνεται αντιληπτός από τους άλλους ότι δεν προσαρμόζεται στις απαιτήσεις της κοινότητας που ζει (το συναίσθημα αυτό εκφραζόταν με τη λέξη αισχύνη). Είναι η ντροπή που νιώθει απέναντι στις εσωτερικευμένες αξίες, στον κώδικα τιμής, στη φωνή της κρίσης. Η ομόρριζη λέξη αιδοίο προέρχεται ετυμολογικά από το επίθετο «αἰδοῑος», που σημαίνει «άξιος σεβασμού, σεβαστός». Το επίθετο αυτό αποδίδεται άλλωστε και στον Δία (Αἰδοῑος Ζεύς – ο Δίας ως θεός του ελέους). Επίσης Αναιδής αυτός που δεν σέβεται. Αιδεσιμολογιώτατος: Προσφωνείται ο έγγαμος ιερέας με πτυχίο Ανωτάτης Σχολής και Αιδεσιμώτατος : ο έγγαμος ιερέας άνευ πτυχίου. Η αξία της αιδούς που συγκρατούσε τον άνθρωπο και τον έκανε ικανό να ζει με τους συνανθρώπους του με αρμονία αντιστοιχεί με τη σημερινή έννοια της κοινωνικής συνείδησης. Η κοινωνική συνείδηση είναι η γνώση ενός κώδικα εσωτερικής και κοινωνικής συμπεριφοράς, δηλαδή αντίληψη των αρχών, των αξιών και των κοινωνικών θεσμών. Αυτά καθιστούν δυνατή τη συνύπαρξη, τη συνεννόηση, τη συναλλαγή, ενώ παράλληλα περιορίζεται η αντιπαλότητα, η αυθαιρεσία, η αβεβαιότητα, η αποστασιοποίηση. Εδραιώνεται, όμως, όταν όλοι οι πολίτες (άρχοντες και αρχόμενοι) συμπεριφέρονται βάσει αυτού του κώδικα. Πηγή: Οι «Λέξεις» εμπεριέχονται στα Βιβλία – Ημερολόγια του Γιώργου Παπαζαχαρίου «Ταξιδεύοντας με τις λέξεις» 2020 – 2024 που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ταξιδευτής και τις δημοσιεύουμε με την άδεια και του εκδότη, Κώστα Παπαδόπουλου και του Γιώργου Παπαζαχαρίου.

(Ανακτήθηκε στις 25/6/2025 από τον σύνδεσμο: https://www.kamini.gr/aidos/)

Άλλοι σύνδεσμοι:

https://lsj.gr/wiki/%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%BF%CE%AF%CE%BF%CF%82

https://old.eyploia.gr/modules.php?name=News&file=print&sid=2027

https://www.eleftheia.gr/enimerosi/gnoriste_to_swma_sas/anatomia_aidoioy/